maandag 7 december 2009

Ramses Shaffy postuum overladen met hits

Dinsdag, 1 december 2009, om half acht in de ochtend, is Ramses Shaffy in Amsterdam overleden aan slokdarmkanker. Het nieuws werd rond 12.00 bekend gemaakt en in de uren daarna werden massaal nummers van hem gedownload. Dat ging de hele week door en ook de cd-winkels kregen een grotere vraag naar Ramses materiaal te verwerken. Vooral zijn dubbelcd ‘Laat me’, met op de tweede cd 22 nog niet eerder uitgebrachte nummers, doet het goed (#18 in de Album Top 100) . Tevens geldt dat voor de DVD-versie (op #6 in de Muziek DVD Top 30).

Maar ook aparte tracks van zijn albums werden veel gedownload. Acht daarvan komen de Single Top 100 binnen. Op één na zijn ze alle acht in het verleden op single uitgebracht. Daarover zo meteen meer, nu eerst een in memoriam.

pleeggezin

Ramses Shaffy werd geboren in Neuilly-sur-Seine, een voorstadje van Parijs op 29 augustus 1933. Hij groeit op in Cannes, samen met zijn alleenstaande moeder, een Poolse gravin van Russische afkomst. Zijn vader, een Egyptische diplomaat, ontmoet hij pas jaren later. Zijn moeder krijgt tbc en zet hem als zesjarige, op de trein naar Nederland, waar hij terecht komt bij zijn tante in Utrecht. Die wordt echter ziek, waardoor hij in een streng kindertehuis belandt. Vervolgens wordt hij geadopteerd door een pleeggezin uit Leiden, die hem meenemen naar musea, concertzalen en theaters en Ramses op pianoles doen. Ramses gaat naar de toneelschool, en gaat als acteur aan de slag bij de gerenommeerde Nederlandse Comedie, waar hij diverse rollen speelt. In 1964 richt hij Shaffy chantant op, een theatergezelschap waarin talentvolle jongeren als Liesbeth List, Louis van Dijk en Thijs van Leer naam zullen maken. Ze dragen gedichten voor en zingen chansons. Iedereen wil deze sfeer wil proeven en komt naar Amsterdam. Met Liesbeth List, die net als hij, is opgevoed in een pleeggezin, had hij een platonische relatie.

drank

In de jaren ’70 vindt een ommekeer plaats, Ramses raakt aan de drank. Begin jaren ’80 sluit hij zich aan bij de Bhagwan-beweging en stopt met drinken. Begin jaren ’90 doet hij weer van zich spreken als acteur in ondere andere de musical ‘De man van La Mancha’. In 1997 doet hij zijn laatste ‘Tour de chant’.

In 2002 maakt filmmaker Pieter Fleury de documentaire ‘Ramses, où est mon prince?’, dat op het Nederlands Film Festival onderscheiden wordt met een Gouden Kalf. De documentaire geeft geen vrolijk, maar wel realistisch beeld van de oud geworden artiest, voor zich uitstarend in het verzorgingshuis en samen met de andere oudjes meedeinend op een smartlap. In datzelfde verzorgingshuis overleed hij afgelopen dinsdagochtend op 76-jarige leeftijd.

onderscheidingen

Tijdens zijn leven heeft Ramses diverse onderscheidingen gekregen. Zoals een Edison (1967), de Louis Davidsprijs (in 1971 voor ‘Zing-vecht-huil-bid-lach-werk en bewonder’), Gouden Tulp (in 1976, samen met Liesbeth List), Gouden Harp (1980). Verder kreeg hij in 2002 het Ridderschap in de orde van Nederlandse Leeuw. En in 2006 kreeg hij de Edison Oeuvre-prijs.

Dan volgen hier alle acht binnenkomers:

#9 ‘Zing-vecht-huil-bid-lach-werk en bewonder’ (#22 in 1971), geschreven door Ramses zelf

#16 ‘Laat me’ (#26 in 1978), oorspronkelijk ‘Ma dernière volonté’ van de Franse zanger Serge Reggiani, geschreven door Sylvain Lebel en Alice Dona, die ook nummers hebben geschreven voor onder anderen Dalida en Frida Boccara. Herman Pieter de Boer schreef de Nederlandse tekst ‘Laat me’. In 2005 nam Alderliefste, samen met Ramses en Liesbeth List, een Franstalige/Nederlandstalige versie op, zie ook onder #32

#28 ‘Pastorale’, samen met Liesbeth List (#3 in 1969), geschreven door Boudewijn de Groot en Lennart Nijgh
#32 ‘Laat me/Vivre’, met Alderliefste en Liesbeth List (#8 in 2005), zie boven onder ‘Laat me’.
Dit schreven we op 17 september 2005 toen ‘Laat me/Vivre’ binnenkwam op een zestiende plaats:
Het nummer is in de jaren ‘90 opgenomen door de groep Alderliefste. In die tijd scoren ze een hitje met ‘Na vannacht’ (#57 in 1997). Enkele jaren daarna gaat de groep over op Franstalig repertoire en ontmoeten ze Liesbeth List. Liesbeth: “Ik ben jurylid bij het Concours de la chanson en kwam daar dit jaar in aanraking met de jongens van Alderliefste. Ze wonnen die middag de tweede prijs. Enige tijd later belden ze me op met het verzoek om samen met mij en Ramses een Frans-Nederlandse versie van ‘Laat me’ op te nemen. Ramses had al ‘ja' gezegd’”. Ook Liesbeth zegde toe en samen namen ze in mei ‘Laat me’ op, waarbij Liesbeth enkele strofen in het Frans zingt.

Ramses reageerde direct enthousiast op het verzoek van Alderliefste. De bandleden laten dan ook weten ‘be-re-trots’ te zijn dat ze met Ramses hebben mogen samenwerken rond het nummer ‘Laat me/Vivre’! ‘We hebben met het hele team heel mooie momenten gehad en de manier waarop Ramses en Liebeth List nog steeds ‘Doorgaan’ zingen is onbeschrijfelijk mooi.’

#36 ‘Sammy’ (#1 in 1966), geschreven door Ramses zelf. Hij vertelde ooit dat het nummer wel over hem zelf zou kunnen gaan

#44 ‘We zullen doorgaan’ (#22 in 1975), ook een eigen nummer. In datzelfde jaar maakte André van Duin een persiflage, ‘Doorgaan’, dat hem door Ramses niet in dank werd afgenomen. De versie van André kwam tot de zesde plaats.

#47 ‘‘t Is stil in Amsterdam’, was nooit een single, maar staat op zijn tweede elpee ‘Ramses II’ uit 1966

#57 ‘Shaffy cantate’, samen met Liesbeth List, Loesje Hamel, Polo de Haas en het koor en orkest van Bert Paige, komt uit 1965 en was zijn tweede single.

De laatste twee nummers kregen niet eerder een notering en zijn beide door hemzelf geschreven.

Daarnaast hebben twee nummers van Ramses de Single Top 100 (nog) niet gehaald, maar verblijven in de Bubbling under, de wachtkamer. Het zijn:
#113 ‘Zonder bagage (de wereld heeft mij toch failliet verklaard)’, uit 1970 van zijn elpee ‘Zonder bagage’ waarop ook ‘Zing-vecht-huil-bid-lach-werk en bewonder’ staat
#117 ‘5 uur’, oorspronkelijk de b-kant van ‘Sammy’
Beide nummers zijn van zijn hand.

Toen Michael Jackson in juni overleed, stonden er in één week 39 nummers van hem genoteerd, waarvan vier bij de bovenste tien. Het lijkt dat Ramses met ‘slechts’ acht hits daar schamel tegenover staat, waarvan eentje bij de bovenste tien. Maar vergeet niet dat Ramses bij zijn leven maar zes hits scoorde. Dan is acht hits nu een meer dan 100% score!

Ramses in de Top 2000

In de voorgaande tien jaren kwamen nummers van Ramses en/of Liesbeth List nooit hoger dan de 24ste plaats; ‘De pastorale’ was in 2006 de hoogst genoteerde. Maar dit jaar staat hij met drie nummers bij de bovenste tien. Door zijn overlijden hebben veel mensen nog in de laatste week een stem op zijn nummers uitgebracht. ‘De pastorale’ blijft ook nu zijn hoogst genoteerde nummer, maar dan wel op een zesde plaats. ‘Zing-vecht-huil-bid-lach-werk en bewonder’, hoogste notering #161 in 2005, eindigt in de lijst van 2009 op een zevende plaats. En ‘Laat me’ tenslotte, dat ook nooit de top 100 haalde (#138 in 2005), wordt door de stemmers beloond met een negende plek.

documentaire

In 2011 komt de AVRO met een serie over de levens van Ramses Shaffy en Liesbeth List, over hun leven in de jaren ‘60, als beiden de supersterrenstatus hebben bereikt. Documentairemaker Michiel van Erp werkt al een half jaar aan de serie. Michiel: “De dood van Ramses maakt het voor mij alleen maar waardevoller om deze serie te maken. Hun levensverhalen en hun muziek vormen de rode draad van het verhaal. Maar het wordt geen één op één verfilming van hun biografieën. Ik ben ook enorm geïnteresseerd in de turbulente jaren zestig waar zij boegbeelden van zijn.”

Geen opmerkingen:

Een reactie posten